Bilans przedsiębiorstwa i Rachunek wyników

Bilans przedsiębiorstwa odzwierciedla majątek przedsiębiorstwa oraz źródła jego finan-sowania z reguły na koniec roku obrachunkowego. Po stronie aktywów zawiera on: ak-tywa trwałe oraz aktywa bieżące, po stronie pasywów natomiast: zobowiązania bieżą-ce, zobowiązania długoterminowe oraz kapitał własny właściciela. Dane zawarte w bi-lansie są podstawą do obliczania różnych wskaźników, charakteryzujących stopień płynności, wspomagania, aktywności i zyskowności (rentowności) przedsiębior-stwa. Zasady liczenia tych wskaźników mogą nastręczać wiele kłopotów, gdyż operują one pojęciami nie zawsze dobrze rozumianymi przez czytelnika. Dlatego w celu uła-twienia posłużę się przykładowym bilansem hipotetycznej firmy, umożliwiającym po-równanie jego składników w dwu kolejnych latach działalności, tj. w 1990 i 1991 r. (zanim zapoznamy się z „Rachunkiem wyników” należy przede wszystkim poznać strukturę bilansu zamieszczonego na s. 109).

Rachunek wyników jest częścią składową bilansu przedsiębiorstwa. O ile bilans odzwierciedla stan zasobów przedsiębiorstwa na koniec okresu obrachunkowego, o tyle rachunek wyników (zwany także sprawozdaniem finansowym firmy) zawiera stru-mienie przychodów i wydatków za cały rok obrachunkowy.

Składniki rachunku wyników mogą być mniej lub bardziej rozwinięte szczegółowo. Podobnie jak w przypadku bilansu, przytaczam hipotetyczny przykład uproszczonego rachunku wyników.

Koszty uzyskania przychodów mogą być także grupowane w postaci kosztów wy-tworzenia produkcji sprzedanej, kosztów ogólnozakładowych, kosztów sprzedaży oraz kosztów finansowych firmy.

To, co firmy nazywają dochodem, jest różnicą między przychodami ze sprzedaży (utargiem) a kosztami uzyskania przychodów po odjęciu od tej różnicy (zwanej zyskiem brutto) podatków wpłaconych do budżetu państwa lub budżetu lokalnego.