Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, wyposażoną w osobowość prawną. Wykonuje w ramach ustaw istotną część zadań publicznych, z wyłączeniem tych, które zostały zastrzeżone do kompetencji administracji rządowej. Posiada organy stanowiące, wybierane w głosowaniu powszechnym, równym i tajnym, oraz organy wykonawcze. Ma własny budżet, tworzony z podatków lokalnych i środków finansowych przekazanych z budżetu państwa. (Do budżetu państwa przekazuje także dużą część dochodów własnych.)

Opisywana przez nas gmina jest dzielnicą dużego miasta. Jej władzą uchwałodawczą, stanowiącą prawni lokalne, jest rada dzielnicy.

Rada dzielnicy ma własną strukturę organizacyjną składa się z przewodniczącego, prezydium i członków, pracujących na co dzień w komisjach problemowych. (Nie pobierają oni z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.) Co pewien czas spotykają się na sesjach rady, gdzie – w drodze uchwał – decydują o strategii rozwoju gminy, zasadach gospodarowania jej majątkiem, kierunkach inwestowania itd. Decyzje te muszą być realizowane przez organy wykonawcze.

Władza wykonawcza (administracyjna) należy do zarządu gminy (dzielnicy). Tworzą go etatowi urzędnicy: burmistrz i członkowie zarządu (zastępcy burmistrza, sekretarz i skarbnik gminy) wybierani przez radę i przed nią odpowiedzialni za swoje działania. Zarząd „naszej” dzielnicy składa się z sześciu osób. Zastępcy burmistrza są jednocześnie kierownikami wydziałów urzędu gminy (dzielnicy), grupujących komórki powiązane funkcjonalnie (przedmiotowo). Wydziałem organizacyjno-prawnym kieruje sekretarz gminy, wydziałem finansowym – skarbnik, wydziałem rozwoju gminy – I-szy zastępca burmistrza, wydziałami spraw obywateli i gospodarki mieniem komunalnym – pozostali zastępcy.