Komisja Europejska poświęcała z czasem coraz więcej uwagi kwestii pracy nierejestrowanej już jako części Europejskiej Strategii Zatrudnienia. Od 22 lipca 2003 r. wytyczne polityki zatrudnienia UE zawierają specjalną 9. wytyczną zatytułowaną Przekształcenie pracy niedeklarowanej w regularne zatrudnienie, która brzmi: Państwa członkowskie powinny przygotować i prowadzić działania na szeroką skalę w celu wyeliminowania pracy nielegalnej, jednocześnie upraszczając ramy działalności zawodowej, znosząc działania odstraszające i przygotowując odpowiednie zachęty w systemach podatkowych i odszkodowawczych oraz doskonaląc działania, mające na celu przestrzeganie przepisów i stosując kary. Powinny one podjąć, na szczeblu krajowym i wspólnotowym, niezbędne działania w celu oceny zakresu, problemu i postępów, jakie udało się osiągnąć na szczeblu krajowym. Odtąd kwestia pracy nierejestrowanej stała się integralną częścią Europejskiej Strategii Zatrudnienia (European Commission 2003b).

Ponownie do walki z pracą nielegalną wzywa Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Konsumentów uchwałą z 20 października 2003 r. W uchwale tej Rada pragnie zachęcić państwa członkowskie do przyjęcia strategii walki z pracą nielegalną na terenie UE. Rada, powołując się na 9. wytyczną ESZ oraz na definicję pracy nieformalnej podaną przez Komisję w komunikacie z 1998 r. na ten temat, zachęca państwa członkowskie do uwzględnienia w swych przyszłych planach działania, w celu wdrożenia polityki zatrudnienia w świetle wytycznej dotyczącej nielegalnej działalności zarobkowej, środków przedstawionych w tej uchwale. Zaleca się również współpracę w celu ustalenia, jakie cechy pracy nielegalnej w różnych państwach członkowskich mogłyby najlepiej posłużyć wypracowaniu wspólnego podejścia w ramach Europejskiej Strategii Zatrudnienia (European Commission 2003c).

W celu informacji o debacie oraz pomocy członkom UE w zmaganiach z problemem szarej strefy 2 lipca 2004 r. Komisja Europejska opublikowała raport pt. Praca niedeklarowana w rozszerzonej Unii. Raport zawiera szeroki opis pracy nierejestrowanej w całej Unii Europejskiej, wliczając 10 nowych członków (European Commission 2004), Zdaniem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego stanowi on niezwykle cenny wkład w rozpoznanie rozmiarów pracy nielegalnej i sposobów walki z tym zjawiskiem. Badanie dostarczyło rządom i władzom publicznym państw członkowskich podstaw do rozważali dotyczących metod walki z pracą nielegalną.

By wspomóc walkę z pracą nierejestrowaną, konieczne jest jak najdokładniejsze poznanie tego zjawiska, jego zasięgu, przyczyn, konsekwencji i – wreszcie – opracowanie skutecznych środków jego zwalczania.