Mechanizm popytu i podaży

Opisany wyżej mechanizm popytu i podaży pracy działa w otoczeniu różnych czyn-ników komplikujących motywację do podjęcia pracy i zatrudniania pracownika. Na podjęcie takiej lub innej pracy wpływa bowiem nie tylko wysokość zarobków, ale także miejsce i otoczenie wykonywanej pracy, stosunek pracodawcy do pracownika, moż-liwość samodzielnego decydowania o swojej pracy, status i prestiż społeczny związany z określonym rodzajem pracy itp. Można mieć niską płacę i równocześnie uzyskiwać wysokie korzyści nie wyrażone w ekwiwalencie pieniężnym, ale wysoko cenione przez pracownika. Natomiast przy wysokich płacach mogą nie występować lub występują w bardziej ograniczonym zakresie korzyści niepieniężne, które utrudniają lub wręcz uprzykszają warunki pracy i dojazdu do niej.

Pracodawcy mogą zachęcać pracowników do podjęcia pracy nie tylko przez odpo-wiednio wyższe płace, ale przy dotychczasowym poziomie płacy także przez stworzenie wyższych korzyści niepieniężnych. Wszystko to wpływa na istotne zróżnicowanie płac w porównaniu z założeniami przyjmowanymi w modelu konkurencji doskonałej .

Na zróżnicowanie płac wywierają także wpływ preferencje konsumenta. Jeśli jakiś produkt zdobywa sobie wysokie uznanie wśród nabywców, np. magnetowid, wówczas ludzie znaczną część swoich dochodów kierują na zakup magnetowidów i ograniczają zakupy innych produktów, zaspokajających mniej preferowane potrzeby. Ogranicza się wówczas produkcję tych wyrobów, które napotykają bardziej ograniczony rynek. Wraz z tym spada zatrudnienie, rośnie natomiast zapotrzebowanie na pracę w produkcji no-woczesnego megnetowidu, co sprzyja z kolei podnoszeniu płac.