Rozpoznać szarą strefę w gospodarce, doceniając oczywiście użyteczność studiowania teorii ekonomii opisującej działające tu sprzężenia i determinanty, można głównie przez badania empiryczne. A są to badania metodologiczne bardzo trudne. Z definicji bowiem interesuje nas gospodarka ukryta, w której zatrudniani ludzie nie rejestrują się z różnych powodów. Nie można więc sięgnąć do statystyk i przeprowadzić klasycznych badań i wyprowadzić z nich wprost wnioski posiadające walor reprezentatywności. Tym bardziej, że działania te najczęściej są niezgodne z prawem i respondenci informując badaczy o swojej działalności wprost przyznają się do jego łamania. Nie można się więc spodziewać od nich pełnej szczerości, a raczej oczekiwać odmów wzięcia udziału w badaniach. Metody badania szarej strefy i w konsekwencji zatrudnienia niereje- strowanego muszą więc być bardziej wyrafinowane i jednocześnie wielostronne.

W tej sytuacji powierzenie studiów nad tymi problemami dwom ośrodkom mogło być bardzo trafnym rozwiązaniem. Zarówno IPiSS, jak i CASE dysponowały profesjonalnymi możliwościami przeprowadzenia dobrych badań, jednak, siłą rzeczy, należało się spodziewać zindywidualizowanych podejść, ze względu na różne doświadczenia autorów i odrębne tradycje badawcze obu instytucji. Konfrontacja sposobów realizacji projektu, a potem wyników' powinna zatem pozwolić ocenić i metodologię, i wiarygodność uzyskanych rezultatów.