Wśród wielu środków przeciwdziałania pracy nierejestrowanej są kary, płacone przez przedsiębiorców. Zapytano respondentów, ile powinna wynosić ta kara, aby zniechęcała do zatrudniania nierejestrowanego. Na pytanie odpowiedziało 292 osób.

Opinie o wysokości kary są niezwykle zróżnicowane: od 100 zł do 100 000 zł, czyli 1:1000. Ponad 2/3 respondentów uznało, że skuteczne kary powinny wynosić od 1000 zł do 10 000 zł, w tym 1/3 od 1000 do 5000 zł i ponad 1/3 od 6000 do 10 000 zł. Czterdziestu dziewięciu respondentów (16,8%) uznało za skuteczne kary od 25 000 zł do 50 000 zł, a trzech proponowało karę aż 100 000 zł.

Wyniki sugerują, iż respondenci przywiązują dużą wagę do zwiększania kar za zatrudnianie w sposób nierejestrowany.

Obecnie maksymalna kara za zatrudnienie pracownika w szarej strefie wynosi 4000 zł (Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – art. 119), W praktyce orzeczone kary były znacznie niższe. Średnia orzeczona grzywna w 2006 r. wyniosła 774 zł, a rok później 820 zł. W 2006 r. skontrolowano 5009 jednostek stwierdzono 7339 przypadków nielegalnej pracy zarobkowej, w tym osób bezrobotnych – 2338 przypadków (MPiPS, Kontrola legalności zatrudnienia w 2006 r., Warszawa 2007, s. 23 i dalsze). Łącznie służby kontroli legalności zatrudnienia w wyniku przeprowadzonych działań kontrolnych uzyskały 12 971 330 zł efektów finansowych (MPiPS 2007, s. 27).