W przypadku gdy skłonność do oszczędzania jest mniejsza od skłonności do in-westowania, występuje oodmienne zjawisko: Os < I. Wówczas nagromadzone oszczędności są niewystarczające do sfinansowania wszystkich zamierzonych inwestycji. Spo- ieczeństwo stosunkowo mało oszczędza, czyli więcej wydaje na konsumpcję. To zachęca przedsiębiorców do zwiększania produkcji i tym samym zwiększania inwestycji. W ten sposób zostaje uruchomiona spirala ekspansji, która rozwija się tak długo, jak długo przedsiębiorcy są skłonni kontynuować swoją działalność inwestycyjną. Ta ekspansja może być zatrzymana jedynie przez wzrost oszczędności pod wpływem wzrostu dochodów bądź przez odmowę dalszego udzielania kredytów przez system bankowy, bądź też przez inne czynniki, które zmieniły optymistyczne oczekiwania przedsiębiorców.
Te rozbieżności między oszczędnościami i inwestycjami nazywane są w literatu-rze ekonomicznej rozbieżnościami ex ante, gdyż dotyczą one niezgodności zamierzeń (planów) w oszczędzaniu i inwestowaniu, co wynika z odmiennych motywów, jakimi kierują się różne podmioty gospodarcze.
Mimo ciągłych rozbieżności między Os i I ex ante, oszczędności ex post okazują się zawsze równe inwestycjom expost. Ta równość ma charakter tożsamościowy, co wynika z jednakowego sposobu definiowania oszczędności i inwestycji jako części wartości bieżącej produkcji dóbr i usług finalnych. Jeśli oszczędności są nadwyżką dochodów nad bieżącą konsumpcją, zaś inwestycje są nadwyżką bieżącej produkcji, która nie została skonsumowana, wówczas oszczędności ex post zawsze będą równać się inwestycjom. Wzrost oszczędności oznacza zmniejszenie konsumpcji i tym samym wzrost zapasów nie sprzedanych towarów. Ten wzrost zapasów zaliczany jest do inwestycji i dlatego inwestycje ex post (po podjętych decyzjach o oszczędzaniu i konsumowaniu) będą zawsze równe oszczędnościom ex post. Są to dwie strony tego samego zagadnienia. Można to sobie lepiej wytłumaczyć na przykładzie kupna i sprzedaży. Transakcje sprzedaży i kupna muszą być sobie równe, jakkolwiek zamiary (plany) sprzedających i kupujących mogą się nieraz istotnie różnić.
Leave a reply