Średnia dla całej próby badawczej wynosi 1210 zł miesięcznie brutto i była wyższa o 22% od średniego wynagrodzenia oferowanego przez pracodawców (992 zł miesięcznie).

Analizując wyniki sondażu warto przypomnieć, że w kwietniu 2007 r., gdy przeprowadzano badania, minimalne wynagrodzenie netto wynosiło 4,01 zł za godzinę przepracowaną, a średnie w całej gospodarce 11,01 zł.

Samorząd pracowniczy w sposób demokratyczny (jeden członek – jeden głos) wybiera zarząd firmy i radę pracowniczą oraz decyduje

o podziale osiągniętego zysku pomiędzy cele rozwojowe przedsiębiorstwa i konsump-cyjne potrzeby pracowników. Niebezpieczeństwo silnej presji na wzrost płac kosztem długofalowych potrzeb rozwojowych

„Logika” ta podporządkowuje sobie nie tylko osoby zajmujące się typowo urzędniczą pracą, ale także różnych „profesjonalistów” (prawników, ekonomistów, urbanistów, ekologów itp.), zatrudnionych głównie w wydziale rozwoju gminy. Ich zadaniem powinno być prowadzenie niezbędnych analiz, kreślenie śmiałych wizji przyszłości i projektowanie rozwoju. Ponieważ jednak gmina nie ma dość funduszy na zaspokojenie podstawowych potrzeb bieżących, ich praca staje się „sztuką dla sztuki” na razie nikomu nie są potrzebne ich opracowania. „Dociążani” są natomiast różnymi zadaniami typowo administracyjnymi i stopniowo, w oczekiwaniu na lepsze czasy, przekształcają się w „klasycznych” urzędników.

Częstość postrzeganego nielegalnego zatrudniania obcokrajowców jest pozytywnie skorelowana z postrzeganiem zatrudnienia nierejestrowanego jako takiego. Wynika to zapewne z tego, że obcokrajowcy są nadreprezentowani w populacji pracowników nierejestrowanych, a zatem także w branżach, typach firm czy regionach, gdzie zjawisko to jest najbardziej rozpowszechnione.

Funkcja, jaką pełni organizacja, jest środkiem do celu, a nie celem jej działania. Dotyczy to większości organizacji rynkowych, tzn, tych, które produkty lub usługi sprzedają innym, jak „nasz” zakład fryzjerski, fabryka odzieżowa czy biuro prawne. Uzyskane pieniądze są im konieczne, aby mogły na rynku kupować potrzebne im materiały, surowce i urządzenia, pracownikom wypłacać zarobki, a akcjonariuszom dywidendy, inwestować w rozwój. Są niezbędne do utrzymywania lub osiągnięcia równowagi funkcjonalnej, bez której nie mogłyby trwać i rozwijać się. Dla organizacji rynkowych zysk, jako istotny warunek równowagi funkcjonalnej, jest niezbędnym środkiem do zapewnienia przetrwania i rozwoju, które to wartości są ostatecznym i najbardziej ogólnym celem działań podejmowanych przez te organizacje.

W gospodarce rynkowej niezwykle ważnym podmiotem gospodarczym są banki. Ban-kiem nazywamy przedsiębiorstwo trudniące się zawodowo różnego rodzaju ope-racjami pieniężnymi. Główną rolą banku jest gromadzenie wolnych czasowo środków pieniężnych przedsiębiorstw i instytucji oraz oszczędności ludności i udzielanie kredytów producentom, instytucjom i ludności na cele produkcyjne i konsumpcyjne. Dysponując dużymi zasobami pieniężnymi kreują one także dodatkowy pieniądz w obiegu. Banki utrzymują się z różnicy procentów płaconych za wkłady i pobieranych od udzielonych kredytów oraz z opłat i odsetek pobieranych z tytułu obrotu czekowego, obrotu papierami wartościowymi oraz innymi usługami na rzecz swoich klientów (np. prze-chowywanie walorów).

W całym systemie finansowym państwa główną rolę odgiywa bank centralny. Pierwsze banki centralne miały charakter prywatny. Najstarszy Bank Szwedzki otrzymał przy-wilej od państwa wypuszczenia biletów bankowych w 1657 r., zaś Bank Anglii w 1694 r. Bank Polski został założony w 1828 r. W Stanach Zjednoczonych funkcję banku centralnego spełnia System Rezerwy Federalnej stworzony dopiero w 1913 r. Składa się on z Rady Gubernatorów i 12 Regionalnych Banków Rezerwy Federalnej, które tworzą nadzór nad wszystkimi bankami komercyjnymi. Rada Gubernatorów składa się z 7 gubernatorów mianowanych przez prezydenta na okres do 14 lat oraz 9 przedstawicieli banków regionalnych, rotacyjnie zmienianych co kilka lat.

Przedsiębiorcy podejmujący decyzje o zatrudnieniu kierują się wieloma czynnikami...

Akcje uprzywilejowane są pakietem praw własności do kapitału korporacji, które uprawniają posiadacza do stałego udziału w zyskach (po opodatkowaniu) w postaci stałej dywidendy wypłacanej niezależnie od sytuacji finansowej firmy. Akcja uprzywilejowana może także zapewniać większą liczbę głosów niż tej samej wartości akcja zwykła i tym samym zapewniać jej posiadaczowi większy wpływ na decyzje podejmowane na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Akcje uprzywilejowane należą zazwyczaj do założycieli spółki akcyjnej.

Pytani pracownicy PIP ocenili, że temat pracy „na czarno” często występuje w skargach pracowników. Zażalenia (głównie byłych pracowników) odnoszą się w pierwszym rzędzie do problemów związanych z niewypłacaniem należnego (zdaniem pracowników) wynagrodzenia. Wiąże się to ze zjawiskiem (pokazanym także w ramach badań jakościowych) wypłacania części wynagrodzenia pracowniczego poza formą umowną, „pod stołem”. Pracownicy PIP zwracają przy tym uwagę na niski stan świadomości prawnej znacznej części zatrudnionych. Wielu pracowników nie orientuje się w swoim statusie zatrudnieniowym. Typową odpowiedź na pytanie pracownika PIP o zatrudnienie (zwykle – byłego pracownika) sprowadzić można do przykładu: Pracuję u X od pół roku podpisałem jakiś kwit (umowę), szef płacił mi co tydzień umówioną kwotę osobiście. Czy byłem ubezpieczony? Nie wiem, ja tam nie choruję. A teraz, jak pokłóciłem się z szefem i odszedłem, nie chce mi zapłacić za ostatni okres pracy tyle co zawsze. Sytuacja taka dotyczy na ogół miejsc pracy nisko płatnych, nie wymagających kwalifikacji w handlu, budownictwie i usługach czy rolnictwie. PIP stara się w takich przypadkach dotrzeć do zeznań innych pracowników, ale ustalenie stanu faktycznego jest bardzo trudne (chyba że znajdą się świadkowie gotowi zeznać o wysokości wynagrodzeń – na ogół zdarza się to w razie zwolnienia kilku osób). Najczęstszym miejscem kontroli Inspektorów PIP są:

Wyniki analizy regresji dla zmiennej INDEX4, opisane w osobnym opracowaniu CASE, nie odbiegają znacząco od wyników regresji dla zmiennej INDEX2, sugerując, że oba indeksy zachowują się dość podobnie (i oba można traktować jako pewne przybliżenie rozmiarów szarej strefy). Także ten indeks rozmiaru pracy nierejestrowanej jest najsilniej związany z (postrzeganym) występowaniem łączenia umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie i o dzieło) z pracą na etat. Istotne są też związki z postrzeganiem nierejestrowanego zatrudniania obcokrajowców oraz powszechności niepłacenia podatków przez inne firmy.

Wobec opisanych poniżej uwarunkowań ustawowych do badania wytypowano jednostki: Państwowej Inspekcji Pracy, administracji celnej, Urzędów Kontroli Skarbowej, Straży Granicznej, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Policji oraz Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Pracy. Wybór konkretnych jednostek do badania został oparty na zasadzie doboru celowego przez ekspertów programu. W wyborze jednostek wzięto pod uwagę: